«چنانچه سری ماندن محتوای مذاکرات ژنو آن گونه که دیپلمات ها می گویند، یکی از شرایط موفقیت آن باشد، روز اول دور تازه گفتگوها پیرامون برنامه اتمی ایران، از این زاویه یک موفقیت به شمار می رود. این را عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه ایران و رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی، تلویحا تأیید و می گوید که ایران و گروه موسوم به «1+5» در آستانه «انعقاد یک موافقنامه» هستند. او می گوید: «طرف مقابل چارچوب پیشنهادی ایران شامل یک گام اول، گام آخر و گامهای میانه را پذیرفته است» و می افزاید که اختلاف نظر بین قدرت های بین المللی و ایران همچنان «مهم» است، «اما دو طرف از اراده نزدیک ساختن مواضع خود برخوردارند». یک سخنگوی کاترین اشتون، رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا، پنجشنبه شب گفت: «ما پیشرفتهائی کرده ایم» و در همان حال جواد ظریف رسیدن به توافقی در روز جمعه را «ممکن» دانست.
در بین سازش های مد نظر به گفته منابع نزدیک به پرونده، تعلیق پیشرفت های برنامه اتمی ایران، بویژه توقف غنی سازی اورانیوم تا 20% ـ مرز حساس برای رسیدن به توان تولید بمب اتمی ـ در ازای تعلیق موقت و قابل برگشت تحریم ها است. این گام اول به دو طرف امکان خواهد داد طی ماه های آینده به یک موافقتنامه واقعی دست یابند که طی آن جامعه بین الملل بتواند بررسی کند که برنامه اتمی نظامی ایران قطعا متوقف شده و ایرانی ها نیز بتوانند به هدف لغو کامل تحریم ها دست یابند. کاخ سفید مایل است تیک تاک ساعت اتمی را متوقف سازد تا سنگینی فشار محدودیت زمانی از مذاکرات برداشته شود.
اما راه تلاش برای رسیدن به یک نقطه تعادل که به دو طرف امکان دهد نقطه نظراتی را که آشتی ناپذیر به نظر می رسد، با یکدیگر کوک کنند ـ بخصوص در مورد «خط سرخ» ایران راجع به غنی سازی و درخواست مدارک انصراف تهران از ساختن بمب از سوی مذاکره کنندگان بین المللی ـ بسیار حساس و دشوار است. به قدری حساس که حتی رسیدن به یک توافق اولیه، تضمینی برای موفقیت این پروسه در بلند مدت نیست. موانع بر سر راه جاده دیپلماسی در ژنو بسیار است. لوران فابیوس در گفتگو با کانال خبری «ای-تله» وضعیت را چنین خلاصه کرده است : «ما علاقمندیم مذاکرات پیشرفت کند، اما پیشرفت تنها در صورتی حاصل خواهد شد که ایران امتیازات مورد درخواست جامعه بین الملل را بپذیرد». پاریس که از ابتدای بحران یک خط قاطع اما منسجم در قبال پرونده اتمی ایران در پیش گرفته، هنوز امتیازات تهران را تأیید نکرده است.
اسرائیل که با تهدید به کوبیدن تأسیسات اتمی ایران با تمام وزن خود بر این پرونده سنگینی می کند، پیشاپیش توافق احتمالی را به عنوان «اشتباهی با ابعاد تاریخی» به گفته نخست وزیر بنیامین نتانیاهو، رد کرده است. مطبوعات اسرائیل خبر داده اند که پیشنهاد اصلی تهران به جامعه بین الملل اینست که فعالیت های غنی سازی 20 درصدی خود و نیز فعالیت کارخانه آب سنگین اراک – برای تولید پلوتونیوم که مسیر دیگری برای ساختن بمب است – را متوقف کند و این را «توافق بدی» توصیف کرده اند که به ایران امکان خواهد داد توان و ظرفیت تولید بمب اتمی را حفظ کند. کنگره آمریکا نیز که کلید برداشتن احتمالی تحریم ها را در دست دارد، در این شک و تردیدها سهیم است.
برخی موانع نیز در تهران است که محافظه کاران ایرانی در کمین کوچک ترین خبری نشسته اند که بتواند به آنان امکان دهد فتح باب پرزیدنت جدید به سوی آمریکائیان را یک «تسلیم» توصیف کنند.»

ایزابل لاسر
فیگارو17آبان92